Τα κατάγματα του ισχίου των ενηλίκων, είναι ένα πολύ συχνό ορθοπεδικό πρόβλημα.
Τα κατάγματα του ισχίου διακρίνονται με βάση την ανατομική εντόπιση τους, σε:
1. κατάγματα του αυχένος του μηριαίου ή υποκεφαλικά (ενδοαρθρικά) και
2. στα διατροχαντήρια κατάγματα (εξωαρθρικά).
ΥΠΟΚΕΦΑΛΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ
Ταξινόμηση
Από τις διάφορες ταξινομήσεις των καταγμάτων του αυχένα του μηριαίου που κατά καιρούς έχουν περιγραφεί, αυτή που έγινε ευρύτερα αποδεκτή και ανταποκρίνεται στην κλινική πράξη είναι η ταξινόμηση κατά Garden.
Η ταξινόμηση κατά Garden κατατάσσει τα κατάγματα σε 4 τύπους- βαθμούς με βάση την παρεκτόπιση στην προσθιοπίσθια ακτινογραφία.
Συγκεκριμένα, διακρίνονται σε :
- 1ου βαθμού. Το κάταγμα είναι ατελές η ενσφηνωμένο σε βλαισότητα
- 2ου βαθμού. Τέλειο κάταγμα χωρίς παρεκτόπιση
- 3ου βαθμού. Τέλειο κάταγμα με μερική παρεκτόπιση
- 4ου βαθμού. Τέλειο κάταγμα με πλήρη παρεκτόπιση
Πέρα από την ταξινόμηση κατά Garden αναφέρεται και η ταξινόμηση κατά Pauwells, η οποία κατά καιρούς έτυχε βιβλιογραφικά μερικής αποδοχής. Κατά την ταξινόμηση αυτή η διαφοροποίηση του κατάγματος βασίζεται στην γωνία της διακαταγματικής γραμμής σε σχέση με το οριζόντιο επίπεδο. Προσπαθεί να ερμηνεύσει την εμβιομηχανική συμπεριφορά του κατάγματος μετά την εσωτερική οστεοσύνθεση, καθώς η γωνία της διακαταγματικής γραμμής αποτελεί δείκτη για την ανάπτυξη συμπιεστικών η διατμητικών δυνάμεων.
Διακρίνονται 3 τύποι:
- Tύπος 1. Με γωνία <30° κατά τον οποίο αναπτύσσονται κυρίως συμπιεστικές διακαταγματικές δυνάμεις.
- Τύπος 2. Με γωνία 30-50°
- Τύπος 3. Με γωνία >50° κατά τον οποίο αναπτύσσονται κυρίως διατμητικές δυνάμεις, που οδηγούν το κάταγμα σε ραιβοποίηση.
Πάντως παρά την αποδοχή και την απλότητα της η ταξινόμηση κατά Pauwells δεν χρησιμοποιείται πια, αφού υπάρχουν μελέτες που αμφισβητούν την προγνωστικότητα της, με πιο χαρακτηριστική αυτή των Parker et al, 1998 όπου επί 335 ασθενών δεν αποδεικνύεται η προγνωστικότητα της ταξινόμησης για την εμφάνιση ψευδάρθρωσης μετά από εσωτερική οστεοσύνθεση.
Θεραπεία
Οι εγχειρητικές επιλογές για την αντιμετώπιση των υποκεφαλικών καταγμάτων του ισχίου είναι:
- Η κλειστή ανάταξη και εσωτερική οστεοσύνθεση
- Η ανοικτή ανάταξη και εσωτερική οστεοσύνθεση
- Η ημιολική αρθροπλαστική του ισχίου και
- Η ολική αρθροπλαστική του ισχίου
ΔΙΑΤΡΟΧΑΝΤΗΡΙΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ
Τα διατροχαντήρια κατάγματα είναι εξωαρθρικά και η διακαταγματική γραμμή εντοπίζεται μεταξύ του μείζονα και ελάσσονα τροχαντήρα. Μερικές φορές η διακαταγματική γραμμή επεκτείνεται και περιφερικά του ελάσσονα τροχαντήρα και έτσι το κάταγμα θεωρείται σαν υποτροχαντήρια επεκτεινόμενο. Η αιμάτωση του οστού στην περιοχή αυτή είναι άφθονη. Αυτό διαφοροποιεί τα διατροχαντήρια κατάγματα από τα κατάγματα του αυχένα του μηριαίου. Η επαρκής και ασφαλής αιμάτωση της διατροχαντήριας περιοχής ελαχιστοποιεί την πιθανότητα μετακαταγματικής οστεονέκρωσης ή της ψευδάρθρωσης.
Θα πρέπει να αναφερθεί επίσης και ο τύπος του βασεοαυχενικού κατάγματος κατά το οποίο η γραμμή του κατάγματος εντοπίζεται στη βάση του αυχένα του μηριαίου. Στα κατάγματα αυτά η πιθανότητα οστεονέκρωσης είναι μεγαλύτερη απ’ότι στα αμιγώς διατροχαντήρια λόγω της πιθανότητας τους για ενδοθυλακική επέκταση. Επίσης η πιθανότητα της πωρώσεως σε πλημμελή θέση (malunion), είναι πιο αυξημένη λόγω της στροφικής αστάθειας που παρουσιάζουν η οποία θα πρέπει να αντιμετωπισθεί διεγχειρητικά κατά την εσωτερική οστεοσύνθεση τους. Παρόλα αυτά τα βασεοαυχενικά κατάγματα αντιμετωπίζονται με τις ίδιες εγχειρητικές αρχές όπως και τα διατροχαντήρια κτάγματα.
Ταξινόμηση
Η βασική απαίτηση από ένα σύστημα ταξινόμησης των διατροχαντηρίων καταγμάτων είναι η δυνατότητα που θα προσφέρει για την διάκρισης τους σε σταθερά και ασταθή.
Η διάκριση αυτή θα καθορίσει και τις θεραπευτικές επιλογές.
Η ταξινόμηση κατά Evans από το 1949, συνεχίζει να είναι και σήμερα ευρέως αποδεκτή, γιατί χαρακτηρίζεται από την απλότητα της αλλά και από εύκολη κλινική εφαρμογή της.
Έτσι σύμφωνα με αυτή, τα διατροχαντήρια κατάγματα διακρίνονται αρχικά σε δύο τύπους :
Τύπος Ι, στα οποία η διακαταγματική γραμμή εκτείνεται από τον ελάσσονα τροχαντήρα προς τα πάνω και έξω και
Τύπος ΙΙ, (reverse) στα οποία η λοξότητα της διακαταγματικής γραμμής είναι ανάστροφη.
Τα τύπου Ι θεωρούνται σταθερά ενώ τα τύπου ΙΙ ασταθή. Επιπλέον η ύπαρξη συντριπτικότητας του οπισθίου έσω φλοιού στα κατάγματα τύπου Ι τα καθιστά και αυτά ασταθή.
Ακολουθώντας την παραπάνω ταξινόμηση, ο στόχος της εγχειρητικής αντιμετώπισης , είναι η επίτευξη εσωτερικής οστεοσύνθεσης που θα καταστήσει ένα κάταγμα από ασταθές σε σταθερό, με την αποκατάσταση της ακεραιότητας του οπισθίου έσω φλοιού και την σταθερή συγκράτηση των κατεαγότων άκρων αφετέρου.
Θεραπεία
Οι δύο μέθοδοι εσωτερικής οστεοσύνθεσης που προτείνονται είναι :
- Η εσωτερική οστεοσύνθεση με πλάκα και βίδες
- Η ενδομυελική ήλωση με ήλο τύπου gamma nail
Κατά την εσωτερική οστεοσύνθεση με πλάκα και ήλο χρησιμοποιείται αποκλειστικά ο τύπος SHS (Sliding Hip Screw) που επιτρέπει την σταδιακή ολίσθηση του κεντρικού κοχλία και την συμπίεση του κατάγματος. Στις περιπτώσεις των ανάστροφων (reverse) ασταθών διατροχαντηρίων καταγμάτων ενδείκνυται η χρήση του συστήματος μη ολισθαίνοντος κοχλία –πλάκας σταθερής γωνίας 90 η 95º (Dynamic Condylar Screw).
Κατά την τελευταία δεκαετία η εμφάνιση των ενδομυελικών ήλων Gamma nail- PFN (Proximal Femoral Nail) 3ης γενεάς, καθιέρωσε την χρήση τους σαν μια από τις μεθόδους εκλογής μαζί με την SHS. Τα εμβιομηχανικά χαρακτηριστικά του νέου αυτού ήλου, έχουν κάνει ελκυστική την χρησιμοποίηση του ευρέως, αφού οι παλαιότερες «φοβίες» (Radford et al, 1993), περί περιφερικών του ήλου καταγμάτων έχουν ελαχιστοποιηθεί από τα μετεγχειρητικά αποτελέσματα του. Το κόστος βέβαια από την χρήση του ήλου είναι αρκετά υψηλότερο σε σχέση με την SHS, γεγονός που οδήγησε στην συγκριτική διερεύνηση των διεγχειρητικών και μετεγχειρητικών των δύο μεθόδων, προκειμένου να βγουν ασφαλή συμπεράσματα υπέρ της μιας η της άλλης.
Πηγή: iatrikodiavalkaniko.gr
Η Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων GrandCare αναλαμβάνει βαριά περιστατικά, όπως κατάγματα ισχίων στους ηλικιωμένους. Πάντα υπό την επίβλεψη του γιατρού της μονάδας.
0 Comments